Prebiyotikler ise sindirilmeden kalın bağırsağa ulaşan ve burada probiyotiklerin büyümesini ve faaliyetini destekleyen sindirilmeyen karbonhidratlardır. Prebiyotikler, bağırsaktaki yararlı bakterilerin (probiyotiklerin) sayısını ve aktivitelerini artırarak sindirim sağlığını iyileştirebilir. Örnekler arasında inülin, fruktoz ve bazı lif türleri bulunur. Prebiyotikler, probiyotiklerin etkilerini artırarak bağırsak florasını olumlu yönde etkiler.
Probiyotik Takviyeleri: Gereklilik ve Kullanım:
Gereklilik: Probiyotik takviyeleri, sindirim sisteminin dengesini desteklemek ve bağırsak sağlığını iyileştirmek amacıyla kullanılabilir. Ancak, bu takviyelerin etkinliğini belirlemek için dikkat edilmesi gereken noktalar vardır:
• Bakteri Türü: Takviye edilen probiyotiklerin hangi tür bakteriler içerdiğini bilmek önemlidir. Her tür bakterinin vücutta farklı etkileri olabilir.
• Takviye Dozu ve Kalitesi: Probiyotik takviyelerinin kalitesi ve içeriği değişebilir. Doğru probiyotik türlerini ve uygun dozajı seçmek, sağlık etkilerini artırabilir.
Prebiyotikler ile Kombinasyon:
Prebiyotikler ve probiyotikler birlikte çalışarak bağırsak florasını iyileştirir ve genel sağlık üzerinde olumlu etkiler sağlar. Prebiyotikler, probiyotiklerin etkinliğini artırarak daha iyi sonuçlar elde edilmesine yardımcı olabilir.
Prebiyotik İçeren Gıdalar ve Beslenme Tavsiyeleri
Prebiyotik Gıdalar:
• Sebzeler ve Meyveler: Soğan, sarımsak, pırasa, enginar, bezelye, muz.
• Tam Tahıllar: Buğday, yulaf, çavdar, arpa.
• Kökler ve Bitkiler: Yer elması, hindiba kökü.
Yararları: Prebiyotik gıdaların düzenli tüketimi, bağırsak sağlığını destekleyebilir ve probiyotik bakterilerin etkisini artırabilir. Ayrıca, prebiyotikler sindirim sisteminin düzgün çalışmasına ve bağırsak mukozasının korunmasına yardımcı olabilir.
Sağlık Üzerindeki Etkiler
Bağışıklık ve Sindirim Sistemi:
• Probiyotikler, bağırsak mukozasında koruyucu bir tabaka oluşturarak toksik maddelerin kana geçişini engeller ve bağırsak geçirgenliğini azaltır.
• İyi bakteriler, bağışıklık sistemini destekler, alerjik ve otoimmün hastalıkların riskini azaltabilir ve genel bağışıklık sağlığını güçlendirebilir.
Kronik Hastalıklar ve Genel Sağlık:
• Prebiyotikler ve probiyotikler, diyabet, romatizma, kalp hastalıkları ve kanser riskini azaltabilir. Ayrıca, kilo kontrolü ve karaciğer sağlığının korunmasına yardımcı olabilir.
SONUÇ:
Prebiyotik ve probiyotiklerin dengeli bir şekilde tüketilmesi, sindirim sağlığı ve genel sağlık üzerinde olumlu etkiler yaratabilir. Doğru beslenme stratejileri ve takviyeler, bağırsak florasını destekleyerek sağlıklı bir yaşam sürdürebilmenize yardımcı olabilir. Probiyotik ve prebiyotik gıdaları günlük diyetinize dahil etmek, vücudunuzun ihtiyaç duyduğu dengeyi sağlamaya yardımcı olabilir.
KAYNAKÇA:
* DERGİPARK/ Probiotics, Prebıotics and Synviotics Aysun TAŞDEMİR/Kastamonu Üniversitesi,
* Mustafa Yılmaz/Uludağ Üniversite- Prebiyotik ve Probiyotik.